Darparwyr sydd wedi gwella’n gyflym

Darparwr: Cylch Meithrin Llannerch-y-medd

Lefel gweithgarwch dilynol: Monitro gan Estyn

Tynnwyd: Rhagfyr 2021

Mae arweinwyr Cylch Meithrin Llannerch-y-medd wedi sefydlu gweledigaeth glir ar gyfer y lleoliad yn seiliedig ar ddarparu ystod eang a chyfoethog o brofiadau i’r plant. Maent wedi sefydlu prosesau hunanwerthuso, sy’n cynnwys yr holl randdeiliaid, ac yn darparu blaenoriaethau hylaw ar gyfer gwella i’r lleoliad. Wrth iddynt ddatblygu eu dull o gyflwyno’r cwricwlwm ar gyfer lleoliadau nas cynhelir, maent wedi codi disgwyliadau ymarferwyr ac wedi cynnig cyfleoedd ar gyfer dysgu proffesiynol. Maent yn gweithio’n agos gydag athrawon ymgynghorol yr awdurdod lleol, a gyda sefydliadau ambarél, fel y Mudiad Ysgolion Meithrin, i gyflwyno elfennau o gynllunio ymatebol, ac i ddatblygu hyder ymarferwyr. Erbyn hyn, maent yn gwneud defnydd mwy effeithiol o lawer o’r meysydd dysgu gwahanol, gan greu amgylchedd ysgogol i’r plant chwarae. Maent wedi rhannu’u gwaith gyda lleoliadau eraill ar draws yr awdurdod.

Darparwr: Ysgol Gymraeg Ffwrnes

Lefel gweithgarwch dilynol: Gwelliant sylweddol

Tynnwyd: Tachwedd 2021

Yn unol â llawer o ysgolion eraill yn ystod y flwyddyn academaidd hon, effeithiodd y pandemig COVID-19 ar allu Ysgol Gymraeg Ffwrnes i roi gwelliannau ar waith. Dangosodd arweinwyr crebwyll cadarn wrth addasu eu cynlluniau gwella, fel drwy newid yr amserlen ar gyfer gweithredu rhai gweithgareddau, neu ddefnyddio technoleg i gefnogi nodau gwella yn well. Er bod y pandemig wedi cyfyngu ar y cyfleoedd i fonitro’n uniongyrchol, parhaodd yr arweinwyr, gan gynnwys y llywodraethwyr, i werthuso agweddau pwysig yn rhithiol. Er enghraifft, fe wnaethant graffu ar ansawdd y ddarpariaeth dysgu o bell er mwyn adnabod yr hyn oedd yn dda a beth roedd angen ei wella. Creodd arweinwyr gynllun gwella ysgol pwrpasol sy’n cynnwys argymhellion yr arolygiad craidd yn ogystal â blaenoriaethau eraill. Gwnaeth arweinwyr fonitro’u cynnydd yn erbyn y camau gweithredu yn ofalus, gan nodi’n glir yr hyn a oedd wedi ei gyflawni a beth fyddai’r camau nesaf. O ganlyniad i’r trefniadau hunanwerthuso cadarn, gwnaeth yr ysgol gynnydd da yn erbyn argymhellion yr arolygiad craidd.

Darparwr: Canolfan Addysg Tŷ Gwyn

Lefel gweithgarwch dilynol: Mesurau arbennig

Tynnwyd: Tachwedd 2021

Yng Nghanolfan Addysg Tŷ Gwyn, mae cyflwyno dulliau ac arfer sy’n ystyriol o drawma wedi cyfrannu’n sylweddol at welliannau yn y ddarpariaeth ar draws yr UCD. Cyflawnwyd hyn trwy ddatblygiad proffesiynol ar gyfer yr holl staff, gan gynnwys achrediad fel ymarferwyr sy’n ystyriol o drawma. Mae’r model cymorth ac ymyrraeth therapiwtig ar gyfer disgyblion yn gryfder. Caiff y model ei wella’n fawr gan y seicolegwyr addysg cynorthwyol sy’n gweithio’n amser llawn yn yr UCD. Mae’r dull hwn yn dyfnhau dealltwriaeth staff o ymddygiad disgyblion, ac mae’n effeithio yn ei dro ar lefelau uwch o ymgysylltiad a chynnydd gan ddisgyblion.

Darparwr: Ysgol Croesyceiliog

Lefel gweithgarwch dilynol: Adolygu gan Estyn / Mesurau arbennig

Tynnwyd: Tachwedd 2021

Arolygwyd Ysgol Croesyceiliog yn 2018 ac fe’i rhoddwyd mewn categori gweithgarwch dilynol anstatudol (adolygu gan Estyn). Pan ailymwelodd arolygwyr yn 2020, canfuwyd bod cynnydd yn rhy araf ac ystyriwyd bod angen rhoi mesurau arbennig ar waith yn yr ysgol. Penodwyd pennaeth gweithredol, a aeth ati’n gyflym i ddatblygu gweledigaeth glir ar gyfer gwella’r ysgol. Mireiniwyd rolau a chyfrifoldebau ar lefel uwch arweinwyr ac arweinwyr canol er mwyn gwneud y defnydd gorau o’r staff presennol, a sicrhaodd yr arweinwyr hyn fod gwaith gwella’r ysgol yn cynnwys ffocws cynaledig ar ddatblygu arfer effeithiol yn yr ystafell ddosbarth. Fe wnaeth gweithgareddau dysgu proffesiynol gwerthfawr helpu arweinwyr i ddatblygu’u gallu i werthuso’u meysydd cyfrifoldeb yn gywir, yn enwedig effeithiolrwydd addysgu. Galluogodd hyn iddynt adnabod yn union yr agweddau penodol yr oedd angen eu datblygu.

Fe wnaeth y cyfeiriad strategol a ddarparwyd gan y pennaeth gweithredol helpu staff i gydweithio, er enghraifft trwy rannu arfer dda yn rheolaidd. O ganlyniad, gwnaeth yr ysgol gynnydd cyflym yn erbyn yr argymhellion o’r arolygiad craidd.

Darparwr: Ysgol Gynradd Plasnewydd

Lefel gweithgarwch dilynol: Mesurau arbennig

Tynnwyd: Hydref 2021

Rhoddwyd Ysgol Gynradd Plasnewydd yn y categori mesurau arbennig yn dilyn yr arolygiad craidd yn 2018. Tynnwyd yr ysgol o weithgarwch dilynol pellach yn 2021. Yn dilyn cyfnod arwain cythryblus, mae’r holl staff bellach yn deall ac yn derbyn eu rolau a’u cyfrifoldebau, ond maent yn gwybod y byddant yn cael eu dal yn atebol am unrhyw danberfformiad, lle bo’n briodol. Mae athrawon a staff cymorth yn gwerthfawrogi’r cymorth, yr hyfforddiant a’r mentora a dderbyniant gan arweinwyr i’w helpu i wneud eu gorau ar gyfer y disgyblion yn eu dosbarthiadau. Bellach, mae’r hyder gan arweinwyr i fynd i’r afael yn gadarn ag unrhyw danberfformiad. Fodd bynnag, maent yn sicrhau hefyd eu bod yn cydbwyso mynd i’r afael â thanberfformiad â chymorth ar gyfer eu cydweithwyr, er enghraifft pan fydd athrawon yn symud i ddosbarthiadau mewn grwpiau oed anghyfarwydd, neu pan fydd staff dros dro yn cyflenwi dros absenoldeb.

Mae’r cydweithio hwn rhwng staff ac arweinwyr, ynghyd â disgwyliadau uchel, clir gan bawb i wneud eu gorau, wedi cyfrannu at welliannau’r ysgol dros gyfnod. Gyda’i gilydd, mae’r camau gweithredu hyn wedi helpu adeiladu diwylliant lle mae’r holl staff yn awchus ynglŷn â’u cyfrifoldeb craidd dros addysg a chynnydd disgyblion yn eu dosbarth, ac ar draws yr ysgol. Mae’r diwylliant hwn a rennir yn cynorthwyo pawb i fod yn ‘#falch i fod yn Plas’.

Darparwr: Ysgol Gynradd Bryn Celyn

Lefel gweithgarwch dilynol: Gwelliant sylweddol / Mesurau arbennig

Tynnwyd: 2014 ac ailymwelwyd yn 2022

Cafodd Ysgol Gynradd Bryn Celyn yng Nghaerdydd ei rhoi yn y categori gwelliant sylweddol, ac yna mesurau arbennig, yn dilyn ei harolygiad craidd yn 2011. Mae’r ysgol yn gwasanaethu ardal lle ceir difreintedd sylweddol, a rhyw 74% yw cyfran y disgyblion sy’n gymwys i gael prydau ysgol am ddim. Tynnwyd yr ysgol o weithgarwch dilynol statudol yn 2014, yn dilyn tair blynedd o fonitro gan Estyn a chymorth dwys ar gyfer yr awdurdod lleol a chonsortiwm rhanbarthol.

Pan ddychwelydd arolygwyr yn 2022 i gwblhau arolygiad craidd, roedd yr ysgol wedi gwella’n nodedig ac nid oedd angen unrhyw weithgarwch dilynol arni. Roedd bron yr holl staff wedi aros yn yr ysgol, gan gynnwys y pennaeth, gan greu diwylliant o gydweithio cydlynus gyda ffocws da. Mae arweinwyr wedi sefydlu partneriaeth gref â rhieni sydd wedi bod yn hynod lwyddiannus io ran codi dyheadau disgyblion. Canfu arolygwyr ffocws cryfach o lawer ar gyflawniad disgyblion ac, o ganlyniad, gwelliannau sylweddol a oedd wedi’u hymgorffori’n dda yn ansawdd addysgu ac arfer yn yr ystafell ddosbarth.

Darparwr: Cymuned Ddysgu Abertyleri

Lefel gweithgarwch dilynol: Gwelliant sylweddol / Mesurau arbennig

Tynnwyd: Chwefror 2022

Yng Nghymuned Ddysgu Abertyleri, ar ôl cyfnod o ansefydlogrwydd staffio, mae’r pennaeth a’r uwch dîm arwain yn darparu arweinyddiaeth gref sydd wedi ymrwymo i sicrhau addysgu a darpariaeth o ansawdd uchel ar gyfer disgyblion o bob oed. Fe wnaethant gryfhau’r trefniadau ar gyfer hunanwerthuso a chynllunio gwelliant ar draws yr ysgol. O ganlyniad i fonitro mwy cadarn a dysgu proffesiynol priodol, mae addysgu ar draws yr ysgol wedi gwella, a chafodd hynny effaith gadarnhaol ar gynnydd, ymddygiad ac agweddau disgyblion at ddysgu. Mae dealltwriaeth dda gan y staff o’r hyn a ddisgwylir ganddynt, a’r hyn y gallan nhw ei ddisgwyl gan arweinwyr. Mae hyn wedi helpu gwella morâl staff, creu ymdeimlad o waith tîm ar draws yr ysgol a chodi disgwyliadau o ran beth gall disgyblion ei gyflawni. Hefyd, cryfhaodd arweinwyr eu trefniadau ar gyfer ymgynghori â disgyblion ynglŷn â llawer o agweddau ar waith yr ysgol, a arweiniodd at newidiadau nodedig i ddarpariaeth yr ysgol a gwelliant cyffredinol.

Darparwr: Ysgol Bryn Alyn

Lefel gweithgarwch dilynol: Mesurau arbennig

Tynnwyd: Hydref 2021

Roedd Ysgol Bryn Alyn wedi bod yn y categori mesurau arbennig am ychydig dan flwyddyn pan benodwyd y pennaeth presennol yn 2018. Canolbwyntiodd i gychwyn ar sicrhau bod disgyblion a staff yn teimlo’n falch o fod yn aelodau o gymuned yr ysgol, gan wella ymddygiad disgyblion a chryfhau’r arweinyddiaeth. Dros gyfnod o dair blynedd, ac yn arbennig yn ystod y pandemig, gweithiodd ar feithrin ymdeimlad o waith tîm ar draws yr ysgol. Roedd hyn yn hanfodol i wella’r ysgol a helpodd i newid diwylliant ac ethos yr ysgol. Er mwyn cefnogi ymddygiad cadarnhaol ymhlith disgyblion, diwygiodd yr ysgol ei chwricwlwm fel bod ystod ehangach o ddarpariaeth erbyn hyn i fodloni gwahanol anghenion a diddordebau disgyblion.

Cyflwynodd yr arweinwyr bolisi ymddygiad newydd hefyd, a datblygu’r ddarpariaeth fewnol a strategaethau cymorth i helpu disgyblion a oedd wedi colli diddordeb a dadrithio. Rhoddwyd gwedd gliriach ar rolau a chyfrifoldebau arweinwyr a chawsant eu dosbarthu’n briodol. Mae dysgu proffesiynol yn ymwneud ag agweddau fel hunanwerthuso, cynllunio gwelliant a bod yn arweinydd wedi helpu arweinwyr i ymgymryd â’u rolau yn well ac mae ganddynt ddealltwriaeth gliriach o’r cryfderau a’r meysydd i’w datblygu yn eu meysydd cyfrifoldeb nhw. Mae llywodraethwyr yn cydnabod nad oeddent, yn y gorffennol, wedi bod yn ddigon ymwybodol o’r hyn oedd yn digwydd yn yr ysgol. Erbyn hyn, maent yn sicrhau eu bod yn wybodus ac yn herio’r ysgol yn fwy effeithiol.

Darparwr: Addysg Oedolion Cymru

Lefel gweithgarwch dilynol: Adolygu gan Estyn / Mesurau arbennig

Tynnwyd: Mehefin 2021

Arolygwyd Addysg Oedolion Cymru yn Ionawr 2019 ac fe’i gosodwyd yn y categori adolygu gan Estyn. Tynnwyd y darparwr oddi ar y rhestr darparwyr yr oedd angen eu hadolygu gan Estyn ym Mehefin 2021, yn dilyn adolygiad desg o dystiolaeth ar gynnydd a wnaed ers yr arolygiad.

Yn dilyn yr arolygiad craidd, ymatebodd y darparwr yn gyflym i’r argymhellion a gynhwyswyd yn yr adroddiad arolygu drwy ehangu cyfranogiad staff a phartneriaid allanol mewn prosesau hunanwerthuso a chynllunio gwelliant. Hefyd, gweithredodd arweinwyr ar ystod o fentrau i wella’r ffyrdd yr oedd tiwtoriaid yn rhannu arfer dda ac adnoddau ar draws y sefydliad. Roedd y rhain yn cynnwys gwelliannau i feysydd adnoddau ar-lein a chyflwyno rolau tiwtoriaid arweiniol.

Rhoddodd arweinwyr sylw arbennig i wella ansawdd gwybodaeth ac arweiniad yn ymwneud â chynorthwyo dysgwyr ag anghenion dysgu ychwanegol (ADY) ac i sicrhau bod yr holl staff yn cael hyfforddiant priodol ar ADY. Er enghraifft, mae staff bellach yn gwneud defnydd da o siartiau llif eglur sy’n darparu offeryn cyfeirio hawdd i diwtoriaid i’w helpu i ddeall sut a pha bryd i ymgeisio am gymorth ar gyfer hunangyfeirio, ac adnabod dysgwyr y mae angen cymorth ADY arnynt. Fe wnaeth hyn helpu i wella mynediad at gymorth dysgu ychwanegol. Yn ogystal, elwodd tiwtoriaid o gael hyfforddiant defnyddiol i’w cefnogi i adnabod dysgwyr ag ADY ac i addasu eu dulliau addysgu i ddarparu cymorth mwy effeithiol.

Darparwr: Gwasanaethau Addysg Cyngor Sir Powys

Lefel gweithgarwch dilynol: Pryder sylweddol

Tynnwyd: Hydref 2021

Yn dilyn ein hymweliad monitro yn nhymor yr hydref, barnom fod gwasanaethau addysg Powys wedi gwneud cynnydd digonol i gael eu tynnu oddi ar ein rhestr o awdurdodau lleol sy’n peri pryder sylweddol. Roedd swyddogion ac aelodau etholedig wedi ymateb yn dda i ganfyddiadau’r arolygiad craidd, wedi cydnabod yr heriau yr oeddent yn eu hwynebu, ac wedi gweithio’n gyflym i ddechrau mynd i’r afael â’r argymhellion a wnaethom.

Penododd y prif weithredwr gyfarwyddwr addysg newydd a gryfhaodd y berthynas rhwng y gwasanaeth addysg ac ysgolion. Er bod y gwaith gwella ar gyfnod cynnar ar ddechrau’r pandemig COVID-19, un nodwedd gadarnhaol oedd bod swyddogion ac aelodau etholedig wedi cynnal ffocws cadarn ar weithredu’r strategaethau gwella ar yr un pryd â mynd i’r afael ag anghenion brys ysgolion a achoswyd gan y pandemig.

Fe wnaethom ganfod fod yr awdurdod lleol wedi gwneud cynnydd cryf mewn agweddau o’i waith a achosodd bryder yn ystod yr arolygiad craidd. Er enghraifft, mae cymorth ar gyfer ysgolion, gan gynnwys y rheiny a oedd yn cyfranogi yn null amlasiantaeth peilot Llywodraeth Cymru, wedi arwain at ysgolion uwchradd yn dangos cynnydd digonol i gael ei thynnu o gategori gweithgarwch dilynol statudol. Hefyd, fe wnaeth swyddogion wella cynllunio a chydlynu darpariaeth ar gyfer disgyblion ag anghenion addysgol arbennig a’r rheiny sydd angen cymorth ychwanegol.

Rhoddodd yr awdurdod lleol raglen uchelgeisiol ar waith o gynigion trefniadaeth ysgolion wedi’i seilio ar y Strategaeth Trawsnewid Addysg. Mae’r cynigion hyn wedi cynnwys agor ysgol pob oed newydd, uno nifer o ysgolion cynradd a chau ysgolion bach gwledig, yn ogystal â newidiadau i gategori iaith ysgolion. Bu swyddogion ac aelodau perthnasol o’r Cyngor yn ymgysylltu’n dda â rhieni, disgyblion, staff a llywodraethwyr i drafod y cynigion a lleddfu pryderon.